“หลักสูตร” แปลมาจากคำว่า “curriculum”
ซึ่งมีรากศัพท์มาจากภาษาลาติน “currere” หมายถึง “running
course” หรือเส้นทางที่ใช้วิ่งแข่ง ต่อมาได้นำศัพท์นี้มาใช้ในทางการศึกษาว่า “running
sequence or learning experience” (Armstrong, 1986: 2) การที่เปรียบเทียบหลักสูตรกับสนาม
หรือเส้นทางที่ใช้วิ่งแข่งอาจเนื่องมาจากการที่ผู้เรียนจะสำเร็จการศึกษาในระดับใดหรือหลักสูตรใดก็ตาม ผู้เรียนจะต้องฟันฝ่าความยากของวิชาหรือประสบการณ์การเรียนรู้ตามลำดับขั้นที่กำหนดไว้ในหลักสูตร
เช่นเดียวกับนักวิ่งที่ต้องวิ่งแข่งและฟันผ่าอุปสรรคไปสู่ชัยชนะและความสำเร็จให้ได้
ในสมัยก่อนประเทศไทยใช้คำว่า
“หลักสูตร” กับคำว่าว่า “Syllabus”
ปรากฏว่าในหลักสูตรมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลาย พุทธศักราช 2503 ต่อมาได้เปลี่ยนมาใช้คำว่า
“curriculum” แทน
เพราะต้องการแยกให้มีความหมายที่ชัดเจน
-
Curriculum หมายถึง
รายวิชาต่างๆ ทั้งหมดที่จัดสอนในโรงเรียน วิทยาลัย หรือมหาวิทยาลัย หรือรายวิชาหนึ่งๆ ที่จัดสอนในโรงเรียน
วิทยาลัย หรือมหาวิทยาลัย
-
Syllabus หมายถึง
ประมวลการสอนในแต่ละรายวิชา ซึ่งประกอบด้วยรายละเอียดเกี่ยวกับจุดมุ่งหมาย
เนื้อหาสาระ กิจกรรม การเรียนการสอน การวัดและประเมินผล
กู๊ด
(Good, 1973: 157) ได้ให้ความหมายของคำศัพท์ไว้ในพจนานุกรมทางการศึกษา
(Dictionary of Education) ว่า หลักสูตร
คือกลุ่มรายวิชาที่จัดไว้อย่างมีระบบ
หรือลำดับวิชาที่บังคับสำหรับการจบการศึกษาหรือเพื่อรับประกาศนียบัตรในสาขาวิชาหลักต่างๆ
เช่น หลักสูตรสังคมศึกษา หลักสูตรสังคมศึกษา หลักสูตรพลศึกษา
บ๊อบบิท
(Bobbitt, 1918: 42) ได้ให้ความหมายว่า
หลักสูตร คือ รายการของสิ่งต่างๆ ที่เด็กและเยาวชนต้องทำ และมีประสบการณ์
ด้วยวิธีการพัฒนาความสามารถในการทำสิ่งต่าง ๆ ดังกล่าวให้ดี
เพื่อให้สามารถดำรงชีวิตในวัยผู้ใหญ่ได้
โอลิวา
(Oliva, 1982: 10)
กล่าวว่า หลักสูตร คือ
แผนหรือโปรแกรมสำหรับประสบการณ์ทั้งหลายที่ผู้เรียนจะต้องประสบภายใต้การอำนวยการของโรงเรียน
ทาบา Taba (1962: 10) ได้กล่าวถึงความหมายของหลักสูตรสรุปได้ว่า หลักสูตรเป็นเอกสารที่เขียนขึ้น
โดยประกอบด้วยเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการเรียนรู้ เนื้อหาสาระ
กิจกรรมหรือประสบการณ์การเรียนรู้และการประเมินผลการเรียนรู้
และการพัฒนาหลักสูตรเป็นกระบวนการวินิจฉัย (diagnosis) และตัดสินใจ
(decision) เกี่ยวกับองค์ประกอบเหล่านั้น
กมล
สุดประเสริฐ (2516:
10) ได้ให้ความหมายของหลักสูตรว่า หลักสูตรมิได้หมายความเพียงแต่หนังสือหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการเท่านั้น แต่ยังมีความหมายถึง
กิจกรรมและประสบการณ์ทั้งหลายที่จัดให้กับเด็ก
ซึ่งรวมถึงการสอนของครูต่อนักเรียนด้วย
ซึ่งจากความหมายต่างๆ
เหล่านี้ สามารถสรุปความหมายของ “หลักสูตร” ได้ดังนี้
1. หลักสูตรในฐานะที่เป็นวิชาและเนื้อหาสาระที่จัดให้แก่ผู้เรียน
2. หลักสูตรในฐานะทีเป็นเอกสารหลักสูตร
3. หลักสูตรในฐานะที่เป็นกิจกรรมต่างๆ
ที่จะให้แก่ผู้เรียน
4. หลักสูตรในฐานะแผนสำหรับจัดโอกาสการเรียนรู้หรือประสบการณ์ที่คาดหวังแก่นักเรียน
5. หลักสูตรในฐานะที่เป็นมวลประสบการณ์
6. หลักสูตรในฐานะที่เป็นจุดหมายปลายทาง
7. หลักสูตรในฐานะที่เป็นระบบการเรียนการสอนและกิจกรรมการเรียนการสอน
สำหรับข้าพเจ้า
ความหมายของคำว่า “หลักสูตร” คือ แนวทางทางการศึกษาอันจะนำไปสู่
การจัดการเรียนการสอน
จัดประสบการณ์ให้กับผู้เรียน
เพื่อให้ผู้เรียนได้เกิดการเรียนรู้ที่เหมาะสม สร้างพัฒนาการให้แก่ผู้เรียน
ซึ่งหลักสูตรเปรียบเสมือนเครื่องมือวัดภาพลักษณ์ของสังคมในอนาคต โดยมีตัวแปรที่สำคัญคือ
ผู้สอน และผู้เรียน นั่นหมายความว่า
หลักสูตรเป็นหัวใจสำคัญของการศึกษา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น